دانش تریز (قسمت۲)
آلتشولر TRIZ را تحت عنوان علم فناوری خلاقیت و نوآوری می‌داند. با نتیجه‌گیری از دیدگاه آلتشولر می‌توان TRIZ را نوعی علم خلاقیت‌شناسی (Creatology) دانست. یكی از دانشمندان برجسته TRIZ به نام سیمون ساورانسكی این دانش را چنین تعریف كرده‌است:
، یك دانش انسان‌گرای مبتنی بر روش‌شناسی نظام‌یافته برای حل ابداعانه مسئله است .
سیمون ساورانسكی
همچنین برخی صاحب‌نظران TRIZ را این چنین تعریف می‌كنند :
TRIZ عبارت است از نوعی رویكرد الگوریتمی برای حل ابداعانه مسائل فنی و فناورانه
●اجزای اصلی دانش TRIZ كدام‌اند؟
به طور كلی مجموعه نتایج حاصل از خلاقیت‌شناسی تحلیلی اختراعات توسط آلتشولر كه تشكیل‌دهنده دانش TRIZ است شامل مفاهیم مختلفی است كه مهم‌ترین آن‌ها به شرح زیر می‌باشد:
- قانون افزایش سطح ایده‌آل بودن (قانون كمال):
این قانون بدین معنی است که نظام‌های فنی همواره به سمت افزایش درجه ایده‌آل بودن یا كمال خود پیش می‌روند. در‌واقع ایده‌آلی یا سطح ایده‌آل بودن عبارت است از نسبت مجموع كلیه جنبه‌های مثبت و مفید سیستم به مجموع كلیه جنبه‌های منفی و مضر سیستم. - سیستم چهار مرحله‌ای حل مساله :
2-1. شناخت مسئله
2-2. فرمول‌بندی مسئله
2-3. جستجوی مسائل قبلا حل شده (استفاده از سی‌ونه پارامتر مهندسی)
2-4. استفاده از الگوهای راه‌حل‌های كشف شده (به‌كارگیری چهل اصل اختراع) - سطوح پنج‌گانه حل مسئله و نوآوری
3-1. راه‌حل‌های مشخص
3-2. بهبودهای كوچك
3-3. بهبودهای بزرگ
3-4. مفاهیم جدید
3-5. كشف‌های بنیادی - تحلیل ماده_میدان (تحلیل Velop)
4-1. مسائل آشنا (مانوس): مسائل استاندارد
4-2. مسائل ناآشنا (نامانوس): مسائل غیر استاندارد - قوانین هشت‌گانه تحول و تكامل نظام‌های فنی (قوانین پیشرفت فناوری)
- هفتاد و شش راه حل ابداعانه استاندارد :
مسائل استاندارد شناخته شده با تحلیل Vepol می‌توانند با استفاده از این هفتاد و شش راه‌حل ابداعانه استاندارد، حل شوند. - ماتریس تناقض‌ها
در نظریه TRIZ از مسئله ابداعی تحت عنوان تناقض نام برده میشود كه معنای آن دو موقعیت متضاد یا دو كیفیت متعارض است؛ یعنی افزایش سطح كیفیت یكی موجب كاهش سطح كیفیت دیگری میشود و حل ابداعانه مسئله، كشف راه‌حل این تناقض می‌باشد. - چهل اصل برای اختراع و نوآوری
- مجموعه ای از تاثیرات علمی اساسی :
شامل تاثیرات فیزیكی، شیمیایی، هندسی و زیست‌شناختی - روش ( ARIZ) الگوریتم حل ابداعانه مسئله :
ARIZ یك دستورالعمل نظام‌یافته برای شناسایی راه‌حل مسائل غیراستاندارد با استفاده از قابلیت‌های فنون و روش‌های خلاقیت می‌باشد.
پاسخ‌ها